বিৰাজ কুমাৰ কাকতি
---------------------------
(বি:দ্ৰ: এই লিখনিটো ২০০৮ ইং চনৰ ৩০ জানুৱাৰীত শব্দ সংঘৰ গুগ'ল গোটত আলোচনাৰ বাবে দিয়া হৈছিলে। )
পটন্তৰ: কোনো এক হিতোপদেশ দিয়া এফাঁকি বা দুফাঁকি কথা । সাধাৰণতে উপদেশটোৰ অৰ্থ বুজাবলৈ এটা তুলনা থাকে । এইখিনি কথা শব্দটোৰ মাজতে সোমাই আছে - (পট+অন্তৰ=পটন্তৰ) । যেন - "শুই থকা শিয়ালে... হাঁহ ধৰিব নোৱাৰে" । ইয়াৰ অৰ্থ এনেদৰে ভাঙনি কৰিব পাৰি : শুই থকা শিয়াল - এলেহুৱা মানুহ; হাঁহ ধৰিব নোৱাৰে - কোনো কাম কৰিব নোৱাৰে । অৰ্থবিন্যাস কৰি দেখা যায় যে - দৃষ্টান্ত, উপমা, যোজনা আদি ইয়াৰে অনুৰূপ শব্দ ।
জতুৱা ঠাঁচ (MAXIM/AXIOM): জতুৱা ঠাঁচ আৰু ফকৰা যোজনাবোৰৰ উদ্দেশ্য একেই । মাত্ৰ জতুৱা ঠাঁচবোৰৰ অৰ্থটো ওপৰে-ওপৰে চালে ধৰিব পৰা নেযায়; অৰ্থটো অন্তৰ্নিহিত হৈ থাকে । সেয়েহে প্ৰায়বোৰ কিতাপতে জতুৱা ঠাঁচ আৰু ফকৰা যোজনা বুলি উল্লেখ থকা দেখা যায় ।
যোজনা (EXAMPLE): উদাহৰণ, দৃষ্টান্ত, উপমা ।
ফকৰা-যোজনা (IDIOM): ফকৰা-যোজনাবোৰো পটন্তৰৰ দৰে একে অৰ্থত ব্যৱহাৰ হয় । ফকৰা শব্দটো ফিকৰা অৰ্থাৎ এফাঁকি শব্দটোৰ পৰা আহিছে; যোজনা মানে হৈছে উপমা, উদাহৰণ, দৃষ্টান্ত ।
প্ৰবচন (PROVERB): প্ৰ+বচন; অৰ্থাৎ বহুদিনৰ পৰা চলি অহা কোনো চুটি কিন্তু মনত ৰাখিবলগীয়া হিতোপদেশ । বহুতে বিশ্বাস কৰা গূঢ় অৰ্থ থকা কিছুমান হিতোপদেশাত্মক পংক্তি ।
খণ্ডবাক্য (PHRASE/CLAUSE): খণ্ড+বাক্য; বিশেষ ভাৱ বুজোৱা দুটা/তিনিটা শব্দৰ সমষ্টি । খণ্ডবাক্যবোৰ বাক্যত ব্যৱহাৰ হলেহে অৰ্থ বুজাব পাৰে । যেনেঃ স্বৰূপকৈ ক'ব লাগিলে আজি-কালি সকলো মানুহেই স্বাৰ্থান্বেষী হৈ গ'ল । ইয়াতে স্বৰূপকৈ ক'ব লাগিলে হৈছে এটা খণ্ডবাক্য ।
বি:দ্ৰ: এই লিখনিটো ২০০৮ ইং চনৰ ৩০ জানুৱাৰীত শব্দ সংঘৰ গুগ'ল গোটত আলোচনাৰ বাবে দিয়া হৈছিলে।
No comments:
Post a Comment